|
| Odbiornik Telefunken Symphonic Sz - widok chassis z tyłu |
|
| Odbiornik Telefunken Symphonic Sz - widok chassis z przodu |
Odbiornik Telefunken Symphonic Sz jest prostą superheterodyną, był produkowany przez polski oddział firmy Telefunken w sezonie 1937/38. Umieszczony jest w drewnianej prostopadłościennej obudowie o rozmiarach 60cm x 27cm x 31cm , podobnej do innych odbiorników Telefunkena z tego sezonu. Cechą charakterystyczną są zaokrąglone przednie pionowe krawędzie, aluminiowa ramka otaczająca skalę i głośnik, a wycięcia skali i głośnika przedzielone są drewnem w kolorze czarnym. Zgodnie z zasadą stosowaną przez polskiego Telefunkena skala jest umieszczona po lewej stronie skrzynki, a głośnik po prawej. Odbiornik posiada trzy pokrętła umieszczone symetrycznie pod skalą, pod głośnikiem, i pośrodku skrzynki. Oba pokrętła skrajne są podwójna, środkowe jest pojedyncze. Pokrętło umieszczone po lewej stronie służy do zmiany zakresu (regulacja jest jedna, są tylko dwie gałki zamocowane na osi), pokrętło środkowe to strojenie, pokrętło prawe to regulacja siły głosu (zewnętrzne) i barwy tonu (wewnętrzne). Ponadto z tyłu odbiornika umieszczony jest przełącznik dźwigienkowy włączający gniazdo gramofonu.
Konstrukcja elektryczna odbiornika jest typowa dla tej klasy odbiorników. Symphonic Sz jest prostą, pięcioobwodową, skróconą (czyli bez stopnia wstępnego małej częstotliwości) superheterodyną, odbiera stacje na trzech zakresach - fale długie, średnie i krótkie. Sygnał z anteny doprowadzony jest do pojedynczego obwodu wejściowego, sprzężenie z anteną jest indukcyjne dla fal średnich i długich i pojemnościowe dla fal krótkich. następnie sygnał podany jest na siatkę pierwszą heksody lampy ACH1. Mieszacz dla wszystkich zakresów jest objęty sygnałem ARW, jest to jedyny stopień w tym odbiorniku pracujący z automatyczną regulacją wzmocnienia. Oscylator heterodyny wykonany jest na triodzie lampy ACH1. Jest w zbudowany w najczęściej spotykanym układzie Meissnera, ze sprzężeniem transformatorowym. wszystkie cewki, zarówno sprzęgające jak i oscylatora są połączone szeregowo, ponadto w szereg z cewkami oscylatora włączone są paddingi (kondensatory skracające). Zmiana zakresu odbywa się przez zwarcie niepotrzebnych cewek i paddingów.
W anodzie mieszacza obciążeniem jest dwuobwodowy filtr pasmowy. W szereg z wtórnym obwodem filtru podłączone jest wejście gramofonowe, zwarte dla prądów w.cz. kondensatorem 5000pF. Wzmacniaczem p.cz. jest pentoda AF7. Jest to lampa o nieregulowanej charakterystyce, więc ten stopień nie jest objęty pętlą automatycznej regulacji wzmocnienia. Dzieje się tak, ponieważ ta lampa jest również wstępną lampą wzmocnienia m.cz. dla wejścia gramofonowego, zastosowanie tu selektody prowadziłoby do zniekształceń sygnału. Obciążeniem wzmacniacza p.cz. jest pojedynczy obwód rezonansowy szeregowo połączony z opornikiem 30kΩ. Obwód rezonansowy jest obciążeniem dla sygnału p.cz. z mieszacza, opornik - dla sygnału m.cz. z wejścia gramofonowego. za opornikiem 30kΩ włączony jest kondensator 0.1µF którego druga okładzina jest przełączana albo do masy, albo do potencjometru regulacji głośności. W pierwszym położeniu używanym w czasie odbioru stacji radiowych kondensator ten wraz z opornikiem 30kΩ pracuje jako filtr napięcia zasilającego wzmacniacz p.cz. W drugim położeniu przełącznika, używanym gdy odbiornik pracuje jako wzmacniacz gramofonowy, kondensator ten jest kondensatorem sprzęgającym, podającym wzmocniony przez AF7 sygnał w.cz. na wejście wzmacniacza mocy.
Do obwodu rezonansowego umieszczonego w anodzie lampy AF7 podłączony jest detektor na diodzie AB2. Jedna dioda pełni rolę detektora ARW, druga detektora audio. Katody diod nie są podłączone do masy, ale do dodatniego napięcia z katody lampy głośnikowej (ok 10V), co oznacza, że detekcja ARW zaczyna działać dopiero dla silnych sygnałów. W praktyce oznacza to, że automatyczna kompensacja osłabienia sygnału działa tylko dla silnych stacji, słabsze odbierane są zawsze z maksymalną czułością. Za detektorem dźwięku włączony jest dodatkowo dławik likwidujący pozostałości sygnału w.cz. i szumy towarzyszące odbieranej audycji. Za dławikiem umieszczone są potencjometry regulacji barwy tonu i siły głosu.
Ostatnim stopniem odbiornika jest wzmacniacz końcowy zbudowany w klasycznym układzie z wykorzystaniem popularnej pentody głośnikowej typu AL4. Duże nachylenie tego typu lamp umożliwia konstrukcję odbiorników w układzie skróconym, bez dodatkowego stopnia wzmacniania małej częstotliwości przy zachowaniu wystarczającej czułości radia. Odbiornik posiada wbudowany głośnik, podłączony do lampy mocy za pomocą transformatora głośnikowego. Zaciski głośnika dodatkowego są podłączone do pierwotnego obwodu transformatora, co oznacza, że głośnik dodatkowy albo musi mieć dużą impedancję, albo wbudowany własny transformator. W odbiorniku zastosowano głośnik elektromagnetyczny - ze wzbudzeniem w postaci elektromagnesu a nie magnesu stałego
Odbiornik Symphonic Sz zasilany jest ze źródła prądu zmiennego z sieci energetycznej. Przystosowany jest do zasilania napięciem 120V, 150V lub 220V, ponadto wyposażony jest w antenę świetlną. Wyłącznik sieciowy jest jednobiegunowy, zintegrowany z potencjometrem regulacji głośności. Wybór napięcia sieci odbywa się za pomocą odczepu na uzwojeniu pierwotnym transformatora do którego mocowany jest przewód sieciowy. Do przewodu sieciowego podłączona jest wbudowana antena świetlna, w postaci kondensatora o niewielkiej pojemności który łączy przewód sieci zasilającej z jednym z gniazd z tyłu odbiornika, które zaworą może być połączone z gniazdem anteny. Pozwala to na wykorzystanie długi przewodów sieci zasilającej jako anteny, o ile sieć nie jest niczym zakłócona, wszelkie zakłócenia w.cz. obecne w sieci pojawiają się wtedy w głośniku jako dokuczliwe szumy i trzaski.
Układ zasilacza jest prosty - transformator posiada uzwojenie anodowe z wyprowadzonym środkiem, prostowanie jest dwupołówkowe na duodiodzie typu AZ1. Wyprostowana napięcie filtrowane jest w filtrze LC typu Π rolę dławika filtru pełni uzwojenie wzbudzenia wbudowanego głośnika.