Philips 525U

Philips 525U - widok z przodu Philips 525U - widok z tyłu na ściankę
Odbiornik Philips 525U - widok z przodu Odbiornik Philips 525U - widok z tyłu na ściankę
Philips 525U - widok z tyłu na chassis Philips 525U - widok na chassis
Odbiornik Philips 525U - widok z tyłu na chassis Odbiornik Philips 525U - widok na chassis

Opis odbiornika

Odbiornik schowany jest do pionowej (głośnik nad skalą) drewnianej obudowy o wymiarach 35cm x 41cm x 24cm (szerokość x wysokość x głębokość). Skrzynka jest kształtu prostopadłościennego, z zaokrąglonymi przednimi bocznymi krawędziami. Odbiornik stoi na dwóch listewkach pełniących rolę nóżek, umieszczonych po prawej i lewej stronie. Na dole skrzynki, w rzędzie znajdują się trzy pojedyńcze pokrętła. Pokrętło z lewej strony służy do regulacji siły głosu, pokrętło środkowe służy do zmiany zakresów i włączania odbiornika, natomiast gałka po prawej stronie to strojenie aparatu. Nad skalą w bakelitowej ramce umieszczona jest celuloidowa skala, wyskalowana w metrach i z nadrukowanymi nazwami stacji. Skala ma dół wysunięty do przodu, a w ramce znajduje się w jej dolnej krawędzi szpara przez którą skalę można wysunąć i wymienić na inną. Jest to wspólna cecha odbiorników Philipsa produkowanych w tym sezonie, umożliwiająca łatwą produkcję "narodowych" modeli odbiorników - model ten (i inne z tego okresu) był produkowany w zakładach macierzystych w Holandii i w kraju w którym był sprzedawany wkładana była odpowiednia skala. Nad skalą znajduje się głośnik, schowany za charakterystyczną maskownicą z czterema prętami drewnianymi rozchylającymi się na boki. Maskownica jest wycięta z oddzielnego kawałka drewna i wklejona w obudowę. Głośnik jest zasłonięty materiałem brązowego koloru, z wzorem w jeden z symboli Philipsa - dwie gwiazdki.

Odbiornik 525U jest dwuzakresową (fale długie i średnie) pięciolampową, siedmioobwodową superheterodyną, z uniwersalnym zasilaniem (na prąd stały lub zmienny). Sygnał z anteny podawany jest na filtr pasmowy złożony z dwóch obwodów sprzężonych od góry małym (około 1pF) kondensatorem. Sprzężenie pierwszego obwodu z anteną jest indukcyjne, oraz dodatkowo od góry małą pojemnością. Na wejściu równolegle do cewek wejściowych podłączony jest eliminator częstotliwości pośredniej (128kHz), zwierający sygnały o tej częstotliwości. Zmiana zakresów dokonywana jest bardzo prosto - poprzez zwarcie części cewek dla fal średnich, za pomocą przełącznika obrotowego - charakterystyczna cecha odbiorników Philipsa, w odbiornikach innych firm były to z reguły zwierane blaszki. Sygnał z drugiego obwodu podawany jest na siatkę czwartą oktody CK1. Siatka pierwsza i druga tworzą generator lokalny (heterodynę), pracuje ona w układzie Meissnera, przełączanie zakresów odbywa się identycznie jak w obwodzie wejściowym - za pomocą zwierania części cewek.

W anodzie mieszacza znajduje się typowy nieprzestrajany dwuobwodowy filtr pasmowy, sygnał pośredniej częstotliwości z obwodu wtórnego podany jest na siatkę pierwszą pentody CF2. W anodzie pentody włączony jest identyczny filtr jak w anodzie mieszacza. Z obwodu wtórnego filtru wzmacniacza p.cz. sygnał podany jest na diodę detekcyjną CB2. Chociaż w lampie CB2 są dwie diody, przeznaczone typowo do oddzielnej detekcji sygnału audio i oddzielnej detekcji ARW, to w tym odbiorniku wykorzystana jest tylko jedna do obu tych celów - anoda drugiej jest zwarta z katodą. Na diodzie uzyskujemy napięcie zmienne małej częstotliwości z nałożoną składową stałą. Sygnał ten jest rozdzielany na dwie części - z jednej odfiltrowuje się składową stałą, otrzymuje się w ten sposób sygnał akustyczny m.cz., z drugiej odfiltrowywana w filtrze RC jest składowa zmienna, a uzyskana w ten sposób składowa stała jest napięciem ARW, sterującym wzmocnieniem wzmacniacza p.cz. (lampa CF2) i mieszacza (lampa CK1).

Sygnał m.cz. przez potencjometr regulacji siły głosu podawany jest na siatkę sterującą pentody CF1, która jest oporowym wzmacniaczem napięciowym małej częstotliwości. Na gorący zacisk potencjometru podłączone jest też wejście gramofonowe, umożliwia ono wykorzystanie odbiornika jak wzmacniacza do gramofonu. Lampa CF1 steruje siatką wzmacniacza końcowego zbudowanego na pentodzie CL2. Do anody tej lampy podłączony jest głośnik z magnesem stałym poprzez transformator głośnikowy. Równolegle do uzwojenia pierwotnego transformatora podłączony jest kondensator wraz z potencjometrem do regulacji barwy tonu. Ośka potencjometru jest dostępna od tyłu odbiornika - pod samą górną ścianką.

Zasilacz odbiornika jest typowy dla tego rodzaju aparatów - prąd z sieci jest rozdzielany na dwie gałęzie - zasilania żarzenia lamp i zasilania odbiornika (anod lamp). Żarniki wszystkich lamp są połączone szeregowo (seria C to lampy o żarzeniu szeregowym prądem o wartości 200mA) wraz z lampowym rezystorem stabilizującym (bareterem) typu C2. W szereg włączone są również rezystory ograniczające spadek napięcia na bareterze, mogą one być zwierane za pomocą zworek w zależności od napięcia przy jakim odbiornik ma pracować (od 110 do 240V). Druga gałąź zasilania służy do zasilania obwodów anodowych lamp - składa się z szeregowego połączenia rezystorów i diody prostowniczej CY1, dioda ta pracuje tylko dla prądu zmiennego przy zasilaniu odbiornika prądem stałym można zastąpić ją zworą. rezystory pełnią taką samą rolę jak w gałęzi żarzenia lamp - wytracany jest na nich nadmiar napięcia, tak aby na lampy było podawane około 90V niezależnie od napięcia sieci zasilającej odbiornik, rezystory te są tak samo przełączona zworami. Ułożenie zwor dla każdego zakresu napięcia podane jest na tylnej ściance odbiornika. Rezystory w gałęzi zasilającej pełnią jeszcze dodatkową funkcję - są elementem filtru RC tłumiącego przydźwięk sieci zasilającej. Jako ciekawostkę można powiedzieć, że do chassis przykręcone są trzy kondensatory elektrolityczne 32μF, z których dwa są wykorzystane w filtrze napięcia zasilającego, a jeden jest niepodłączony!

Odbiornik charakteryzuje się bardzo zwartą konstrukcją mechaniczną - gęstość upakowania elementów na chassis jest maksymalna możliwa, tak że niektóre elementy znajdują się poza chassis: do górnej ścianki przykręcone są cewki filtrujące zakłócenia sieci zasilającej, a pod chassis schowany jest jeden z filtrów p.cz. Dzięki temu odbiornik jest mały, jak na tak dużą i skomplikowaną konstrukcję. Ze względu na uniwersalne zasilanie odbiornika i brak transformatora sieciowego chassis odbiornika jest galwanicznie połączone z jednym biegunem sieci, co może grozić śmiertelnym porażeniem prądem elektrycznym. Aby tego uniknąć chassis i wszystkie metalowe elementy są odizolowane od jakichkolwiek elementów dostępnych na zewnątrz. Wszystkie gniazda, zarówno wejściowe jak i wyjściowe (nawet gniazda zewnętrznego głośnika) nie są podłączone bezpośrednio do układu, ale każdy ich zacisk jest połączony za pośrednictwem kondensatora speraującego. Tylna strona chassis, która może być widoczna z zewnątrz jest zabezpieczona za pomocą przynitowanego fragmentu preszpanu zasłaniającego całą jej powierzchnię. Ośki elementów regulacyjnych nie wychodzą bezpośrednio na zewnątrz, ale są przyczepione do preszpanowych okrągłych podkładek, do których są przynitowane "przedsłużenia" w taki sposób, że nie są połączone ze sobą elektrycznie, i dopiero te "przedłużacze" wystają na zewnątrz i do nich przyczepione są gałki. Również w podobny sposób zabezpieczone są śruby mocujące chassis do skrzynki - nie wystają one bezpośrednio z dolnej ścianki skrzynki jak w normalnych odbiornikach, ale są umieszczone w wyfrezowanych zagłębieniach które to zagłębienia są przykryte preszpanową klapką przykręconą wkrętem bezpośrednio do drewna skrzynki, w ten sposób, że wystające łebki tych wkrętów nie mają elektrycznego kontaktu z chassis. W podobny sposób są zabezpieczane inne odbiorniki z zasilaniem prądem stałym i uniwersalnym.