Philips 4-38A

Philips 4-38 - widok z przodu Philips 4-38 - widok z tyłu na ściankę
Odbiornik Philips 4-38A - widok z przodu Odbiornik Philips 4-38A - widok z tyłu na ściankę
Philips 4-38 - widok z tyłu na chassis
Odbiornik Philips 4-38A - widok z tyłu na chassis

Opis odbiornika

Odbiornik ten jest najprostszym superem produkowanym w Polsce przez Philipsa w tym sezonie. Schowany jest w drewnianej kwadratowej skrzynce, stosunkowo płytkiej. Cały środek przedniej ścianki zajmuje kwadratowa maskownica głośnika ozdobiona pionowym przeźroczystym szczebelkiem. Nad głośnikiem, na górnej ściance znajduje się skala. Skala ma szerokość identyczną z szerokością wycięcia na głośnik i jest lekko pochylona do przodu, nie zupełnie pozioma. Na dole skrzynki znajdują się cztery pokrętła: dwa z przodu i dwa z boku, po jednym na każdej bocznej ściance. Lewa przednia gałka odpowiada za siłę głosu, prawa za strojenie, prawa boczna za zakres a lewa boczna za barwę dżwięku.

Mechanicznie odbiornik podzielony jest na trzy oddzielne moduły: obwody wejściowe z mieszaczem, obwody pośredniej i małej częstotliwości oraz zasilacz. Moduły mieszacza i p.cz./m.cz. zbudowane są na oddzielnych chassis, zamontowanych pionowo w skrzynce - chassis mieszacza po prawej stronie, chassis p.cz. i m.cz. po lewej (patrząc od przodu). Pomiędzy nimi przykręcony jest transformator z diodą prostowniczą, i filtrem tłumiącym tętnienia, jest to trzeci moduł - zasilacz. Wszystkie te trzy moduły przykręcone są do spodniej deski obudowy, można ją razem z tymi modułami wysunąć ze skrzynki np. w celu naprawy odbiornika, wymaga to jednak zdjęcia linki napędu skali.

Elektrycznie odbiornik jest prostą, czterolampową, siedmioobwodową superheterodyną. Sygnał z anteny jest podłączony na wejście typowego dwuobwodowego filtru pasmowego, tylko dla fal krótkich obwód wejściowy jest jednoobwodowy. Dla fal krótkich nie działa również ARW w mieszaczu. Mieszacz pracuje na oktodzie AK2. Generator lokalny (heterodyna) używa popularnego układu Meissnera. Przełączanie zakresów odbywa się przez zwarcie części zwojów cewek dla fal długich i średnich, dla fal krótkich jest dołączana dodatkowa cewka fal krótkich. Strojenie obwodów jest typowe u Philipsa - szerokości zakresów (stosunek maksymalnej do minimalnej częstotliwości obwodu na danym zakresie) regulowany jest trymerami, odzielnie dla każdego zakresu, ale wartości częstotliwości skrajnych są nastawione na stałe. Nie można ich zmienić, gdyż reguluje się je indukcyjnością cewek, a ta jest w tym układzie nieregulowana - była strojona w fabryce za pomocą zgniatania aluminiowych kubków osłaniających cewki - czego dowodem są widoczne charakterystyczne rowki na obwodzie kubków. Niestety taka metoda strojenia uniemożliwia późniejsze dostrojenie odbiornika.

Obciążeniem mieszacza jest dwuobwodowy filtr pasmowy który wysterowuje następną lampę - wzmacniacz częstotliwości pośredniej wykorzystujący selektodę AF3. Stopień ten jest objęty pętlą automatycznej regulacji wzmocnienia na wszystkich zakresach. Obciążeniem wzmacniacza p.cz. jest filtr pasmowy podobny jak na wyjściu mieszacza. W tym modelu odbiornika wybrana została niska wartość częstotliwości pośredniej - 128kHz, co powoduje dokuczliwe efekty związane z częstotliwością lustrzaną (gwizdy), zwłaszcza na falach krótkich.

Sygnał pośredniej częstotliwości po wzmocnieniu we wzmacniaczu steruje detektor zbudowany na diodach lampy ABC1. Jedna z diod jest detektorem ARW, druga detektorem audio. Sygnał m.cz. z detektora przez potencjometr regulacji głośności dostaje się na wstępny wzmacniacz m.cz. wykorzystujący triodę lampy ABC1. Dodatkowo na potencjometr regulacji głośności dołączone jest, bez dodatkowego przełącznika, wejście gramofonowe. Wzmocniony sygnał m.cz. steruje już końcowym wzmacniaczem głośnikowym - wykorzystuje on pentodę głośnikową AL4.

Zasilacz odbiornika jest bardzo typowy - transformator z odczepami dostarcza wszystkich niezbędnych napięć, prostownik jest dwupołówkowy i wykorzystuje diodę AZ1. Za nią znajduje się filtr RC typu Π wygładzający tętnienia sieciowe. Ze względów oszczędnościowych nie wykorzystano w tym filtrze dławika, więc anoda lampy głosnikowej zasilana jest z pierwszego kondensatora filtru (przed rezystorem), gdyż inaczej ze względu na duży pobór prądu przez lampę głośnikową i konieczność uniknięcia zbyt dużego spadku napięcia na oporniku filtrującym opornik ten miałby małą wartość co dawałoby niewielką skuteczność filtracji przydźwięku sieci. Odbiornik 4-38A był produkowany również poza Polską, nosił oznaczenie 460A i nazywał się Bolero.

Schemat odbiornika

Powrót