Kosmos K95A

Kosmos K95A - widok z przodu Kosmos K95A - widok z tyłu na chassis
Widok z przodu Widok z tyłu na chassis

Opis odbiornika

Odbiornik Kosmos model K95A jest najlepszym odbiornikiem produkowanym przez firmę Kosmos w 1939 roku. Jest on identyczny z niemieckim Philipsem 470A, i polskim Philipsem 6-39A (ten ostatni ma inną, drewnianą skrzynkę). Skrzynka aparatu wykonana jest w całości z czarnego bakelitu, z okrągłą skalą po prawej stronie i głośnikiem po lewej. Wskazówka skali obraca się wokół środka skali, a nie porusza na boki czy w kierunku-góra dół (taki rodzaj skali nazywany jest skalą zegarową). Dodatkowo nietypowe jest prowadzenie linki napędzającej skalę. Linka nie stanowi pętli, ale zwykły odcinek sznurka, zaczepiony z jednej strony na kole pasowym na osi wskazówki a z drugiej strony na kole na osi kondensatora. Oś wskazówki osadzona jest na sprężynie, linka napędzająca zwijana przez koło umieszczone na osi kondensatora przy strojeniu w jedną stroną przekręcając wskazówkę nakręca sprężyną, w drugą stronę sprężyna obracając wskazówkę ściąga nadmiar linki. Przez całą szerokość przedniej ścianki, zachodząc na obie boczne ścianki biegną trzy poziome bakelitowe szczebelki. Odbiornik posiada cztery pokrętła - dwa na przedniej ściance - jedno pod skalą, jedna pod głośnikiem, dwa na bocznych ściankach. Pokrętło pod skalą służy do strojenia, pod głośnikiem do regulacji siły głosu, boczne po prawej stronie do zmiany zakresu a po stronie lewej - do regulacji barwy tonu.

Układ elektryczny odbiornika jest klasyczny dla tej klasy radyj. Sygnał w.cz. z anteny podany jest na siatkę mieszacza wykorzystującego oktodę EK2 poprzez dwuobwodowy filtr wejściowy dla fal długich i średnich i prosty jednoobwodowy dla fal krótkich. Oscylator lokalny (heterodyna) pracuje w klasycznym układzie Meissnera. Do zmiany zakresów wykorzystano lubiany przez Philips obrotowy przełącznik z płytkami (analogiczny jak w powojennych Pionierach) który jest niestety dość wrażliwy na zabrudzenia. Stopień mieszacza jest objęty ARW na wszystkich trzech zakresach odbieranych fal. Obciążeniem mieszacza jest dwuobowodowy filtr pasmowy nastrojony na dość niską częstotliwość pośrednią wynoszącą w tym odbiorniku 128kHz. Z wyjścia filtra p.cz. wysterowany jest wzmacniacz p.cz. na selektodzie EF9. W anodzie wzmacniacza p.cz. jest umieszczony jako obciążenie analogiczny filtr pasmowy jak dla mieszacza.

Wzmocniony sygnał p.cz. podany jest na detektor dźwięku i ARW wykorzystujący diody lampy EBL1. Jedna z diod, detektor ARW zasilona jest z obwodu pierwotnego filtra p.cz. druga - detektor fonii z obwodu wtórnego. Dzięki temu rozwiązaniu sygnał ARW jest silniejszy i skuteczniej eliminuje fadingi, a sygnał m.cz. ma lepszą jakość dzięki większej selektywności wprowadzonej przez drugi obwód. Sygnał m.cz. z detektora poprzez potencjometr regulacji głośności wysterowuje pentodę lampy EBL1 która pracuje jako wzmacniacz końcowy. Na wyjściu lampy umieszczony jest układ regulacji barwy tonu składający się z kondensatora połączonego szeregowo z potencjometrem, pomiędzy anodą lampy a masą. Wbudowany w odbiornik głośnik podłączony jest przez transformator, zaciski głośnika zewnętrznego podłączone są do uzwojenia pierwotnego transformatora, tak więc głośnik dołączany musi mieć własny transformator. Ponadto odbiornik posiada wejście do podłączenia adaptera gramofonowego, ale ze względu na brak stopnia wstępnego m.cz. jest ono wpięte bezpośrednio na siatkę stopnia końcowego i jego czułość jest niska.

Zasilanie odbiornika jest bardzo proste. Transformator sieciowy wytwarza wszystkie napięcia niezbędne do pracy odbiornika. Napięcia anodowe prostowane jest za pomocą duodiody prostowniczej AZ1 i wygładzane filtrem LC typu Π. Transformator sieciowy posiada odczepy pozwalające na dostosowanie odbiornika do konkretnego napięcia sieci w zakresie od 120V do 240V.

Powrót do strony KOSMOS