Kosmos K87A

Widok z przodu
Widok z tyłu na chassis	Widok chassis z przodu
Widok chassis z tyłu

Opis odbiornika

Komsos K87 to średniej klasy odbiornik, pomimo zupełnie inaczej rozwiązanego napędu skali, to jego chassis jest identyczne z odbiornikiem Philipa 456A, jedyną różnicą jest inna zamontowana mechanika skali. Odbiornik schowany jest w drewnianej poziomej skrzynce o kształcie prostopadłościennym, z zaokrąglonymi pionowymi przednimi krawędziami. Z góry i dołu skrzynki na wszystkich ściankach są czarne pasy, lakierowana na czarno jest też górna ścianka odbiornika, reszta skrzynki jest kolory brązowego. Po lewej stronie skrzynki znajduje się głośnik w pionowym prostokątnym wycięciu. Przez otwór głośnika przechodzą trzy poziome paski, które zachodzą z lewej strony aż na boczną ściankę odbiornika. Po prawej stronie, dość nisko, znajduje się skala odbiornika, poniżej skali, po każdej jej stronie umieszczone są podwójne gałki. Pod skalą przyklejony jest również okrągły znaczek firmowy KOSMOS.

Elektrycznie odbiornik jest prostą czterolampową superheterodyną z siedmioma obwodami strojonymi. Odbiornik posiada trzy zakresy fal: długie, średnie i krótkie. Sygnał z anteny podawany jest na wejściowy dwuobwodowy filtr pasmowy, nastrojony na częstotliwość odbieranej stacji. Dla zakresu fal krótkich filtr wejściowy zawiera tylko jeden obwód strojony. Z wyjścia filtru wejściowego sygnał podany jest na siatkę mieszacza pracującego na oktodzie AK2. Generator heterodyny zbudowany jest w sposób standardowy, w układzie Meissnera. Mieszacz jest objęty ARW przy odbiorze fal średnich i długich, przy odbiorze fal krótkich pracuje zawsze z maksymalnym wzmocnieniem. Podyktowane jest to tym, że poziom sygnału wejściowego dla fal krótkich jest niewielki i wprowadzenie ARW pogorszyłoby odbiór tych sygnałów.

W anodzie mieszacza znajduje się dwuobwodowy nieprzestrajalny filtr nastrojony na częstotliwość pośrednią 128kHz, obwód wtórny tego filtru podłączony jest na siatkę wzmacniacza p.cz. na selektodzie AF3. W anodzie tej lampy znajduje się kolejny filtr dwuobwodowy filtr pasmowy pośredniej częstotliwości, również nieprzestrajany. Wzmacniacz p.cz. jest zawsze objęty ARW, niezależnie od odbieranego zakresu fal. Z obwodu pierwotnego tego filtru poprzez niewielki kondensator podawany jest sygnał na jedną z diod lampy AB2, która pełni rolę detektora ARW. Katoda lampy AB2 jest na lekkim potencjale dodatnim względem masy (wykorzystano do jego wytwarzania opór upływowy lampy głośnikowej), co powoduje lekkie opóźnienie ARW, korzystne przy odbiorze słabszych sygnałów. Obwód wtórny podłączony jest do drugiej diody lampy AB2, następuje na niej detekcja sygnału m.cz. Sygnał ten podawany jest następnie na potencjometr regulacji wzmocnienia.

Dość specyficznie wygląda w tym układzie podłączenie wejścia gramofonowego. Odbiornik ten nie posiada stopnie wstępnego m.cz., a poziom sygnału na wejściu gramofonowym jest za mały, aby wysterować lampę końcową. Problem ten został rozwiązany w pomysłowy sposób - jako stopień wstępy wykorzystana została lampa wzmacniacza p.cz. Ponieważ wzmocnienie pentody jest zbyt duże, to lampa ta pracuje jako trioda - sygnał m.cz. jest pobierany nie z anody, ale z siatki drugiej. Gdy radio odbiera fale radiowe kondensatory w siatce drugiej i pierwszej lampy AF3 pracują jako normalne kondensatory filtrujące - dodatkowa tarcza przełącznika zakresów zwiera ich drugie wyprowadzenia do masy. W trybie pracy jako wzmacniacz gramofonowy kondensatory zostają odłączone od masy i podłączone - jeden do wejścia gramofonowego, drugi do potencjometru siły głosu i pracują jako kondensatory sprzęgające. Wadą tego rozwiązania jest większy poziom zniekształceń - lampa AF3 jako selektoda ma nieliniową charakterystykę, co powoduje zniekształcenia nieliniowe dźwięku.

Sygnał audio z potencjometru podłączony jest na wejście wzmacniacza mocy w którym użyto pentodę głośnikową AL4. W odbiornik wbudowany jest transformator głośnikowy oraz głośnik dynamiczny ze stałym magnesem. Są też gniazda do podłączenia zewnętrznego głośnika, ponieważ są one przyłączone do pierwotnego uzwojenia transformatora głośnikowego to zewnętrzny głośnik musi być albo wysokoomowy (impedancja ok 3000Ω), albo zawierać w sobie wbudowany transformator głośnikowy. Odbiornik jest zasilany przez konwencjonalny zasilacz sieciowy prądu zmiennego: transformator sieciowy dostarcza napięcia żarzenia 4V dla lamp, dwóch takich samych napięć anodowych, które są następnie dwupołówkowo prostowane przez diodę prostowniczą AZ1, a potem filtrowane przez filtr LC typu Π.